“Hãy cố gắng biến mọi thảm họa thành cơ hội”
Câu nói nổi tiếng của vua dầu mỏ John D. Rockefeller hẳn sẽ là động lực cho rất nhiều người đang rơi vào nghịch cảnh, khó khăn và bế tắc. Và biến một thảm họa thành cơ hội nói rất dễ, nghe thì rất hay nhưng hành động thế nào để biến đổi được lại là một mệnh đề khó hoặc vô cùng khó với chúng ta. Nói vui nôm na kiểu chúng ta thường hay trêu nhau kiểu: ông ấy bảo biến một thảm họa thành cơ hội, mà biến bằng cách nào thì ông lại không nói nhỉ; và hôm nay để Tuyền giới thiệu đến bạn về quyển sách, chứa đựng trong sách là một trong những cách có thể giúp bạn “biến đổi được” mệnh đề trên nhé.
Antifragile: Đề kháng tổn thương và thăng hoa trong nghịch cảnh
Khái niệm Antifragile và ý nghĩa của nó
Antifragile là một thuật ngữ được đề xuất bởi nhà kinh tế học Nassim Nicholas Taleb trong cuốn sách có tên “Antifragile – Things That Gain From Disorder” (Những thứ được hưởng lợi từ sự hỗn loạn). Thuật ngữ này miêu tả khả năng cải thiện nghịch cảnh của một hệ thống, một đối tượng hoặc một tổ chức có thể phục hồi, phát triển và mạnh mẽ hơn sau khi trải qua sự hỗn loạn, áp lực hoặc khủng hoảng.
Khả năng cải thiện nghịch cảnh và sự đối mặt với sự hỗn loạn
Khái niệm antifragile trái ngược với khái niệm “fragile” (mong manh, dễ vỡ). Nó không chỉ đơn giản là sẵn sàng chịu đựng hoặc bền vững trước sự xáo trộn và áp lực môi trường, mà còn tăng cường và phát triển từ những trải nghiệm đó. Các hệ thống antifragile trở nên mạnh mẽ hơn sau mỗi cú sốc, đồng thời sẵn sàng thích ứng và học hỏi từ mọi sự thay đổi, rủi ro và biến cố.
Ví dụ về các hệ thống Antifragile
Ví dụ về các hệ thống “antifragile – khả năng cải thiện nghịch” cảnh bao gồm:
- Tổ chức kinh doanh: Một tổ chức kinh doanh có khả năng antifragile có thể thích ứng và tăng trưởng từ cạnh tranh. Thay vì sợ hãi và tránh xa sự cạnh tranh, họ sử dụng nó làm động lực để nâng cao chất lượng sản phẩm, dịch vụ, cải thiện hiệu suất và tìm kiếm cơ hội mới.
- Mạng lưới xã hội: Một mạng lưới xã hội phức tạp có tính antifragile sẽ không chỉ chịu đựng được việc mất một nút, mà còn tận dụng sự cố để cải thiện hiệu suất toàn bộ mạng lưới. Việc xóa bỏ một nút có thể làm gia tăng tính liên kết và giảm thiểu rủi ro, dẫn đến sự tăng trưởng và phát triển tổng thể.
- Hệ sinh thái tự nhiên: Trong môi trường tự nhiên, sự đa dạng sinh học trong một hệ sinh thái tạo ra tính antifragile. Sự đa dạng này tăng cường khả năng sống sót và phát triển của các loài trong môi trường biến đổi. Khi một loài bị tác động tiêu cực, những loài khác có thể thích ứng và lấp đầy khoảng trống, duy trì sự cân bằng trong hệ thống.
Tính cải thiện nghịch cảnh và ứng dụng của nó
Theo quan điểm của Taleb, để đạt được khả năng cải thiện trong tình huống khó khăn và biến đổi không mong đợi, chúng ta cần tạo ra sự đa dạng và phản ứng đúng với những thay đổi đó. Thay vì tránh xa rủi ro hoàn toàn, chúng ta cần tận dụng các sự cố và sai lầm để học hỏi và phát triển. Điều này giúp chúng ta tối đa hóa cơ hội và giảm thiểu tác động tiêu cực từ những biến đổi không kiểm soát được. Tính cải thiện nghịch cảnh có thể áp dụng trong nhiều lĩnh vực, từ kinh tế, tài chính, quản lý rủi ro đến cuộc sống cá nhân và sự phát triển cá nhân.
Kết luận
Antifragile là khái niệm miêu tả khả năng của một hệ thống để phục hồi, phát triển và mạnh mẽ hơn sau khi trải qua sự hỗn loạn. Tính cải thiện nghịch cảnh đòi hỏi sự đa dạng và khả năng phản ứng đúng với những thay đổi không mong đợi. Thay vì sợ hãi và tránh xa rủi ro, chúng ta tận dụng các cú sốc để học hỏi và phát triển. Việc áp dụng tính antifragile giúp chúng ta tối đa hóa cơ hội và giảm thiểu tác động tiêu cực trong môi trường không ổn định và khắc nghiệt.
Đôi nét về tác giả Taleb
Nassim Nicholas Taleb (sinh năm: 1960) là một nhà kinh tế, nhà tư tưởng, tác gia và nhà nghiên cứu phân tích rủi ro người Mỹ có nguồn gốc Li-băng. Taleb được xem là một trong những tác giả có ảnh hưởng lớn trong lĩnh vực kinh tế và triết học, đặc biệt là trong việc nghiên cứu, đánh giá về rủi ro và không chắc chắn trong thế giới hiện đại.
Thiên nga đen – Black Swan: là một quyển sách khác đặc biệt nổi tiếng của ông
- Mời bạn tham khảo thêm những sách Tuyền đã review tại đây nhé.
